Exercicis de Càlcul de volums a partir del teorema de Gauss

Calculeu el volum delimitat per l'el·lipsoide d'equació: $$$ \dfrac{x^2}{a^2}+\dfrac{y^2}{b^2}+\dfrac{z^2}{c^2}=1$$$

Veure desenvolupament i solució

Desenvolupament:

Utilitzarem el teorema de Gauss. Primer hem de parametritzar la superfície. Inspirant-nos en les coordenades esfèriques, prenem:

$$$ \begin{array}{l} x=a\sin\theta\cos\varphi \\ y=b\sin\theta\sin\varphi \\ z=c\cos\theta \end{array} \qquad \begin{array}{l} \theta\in [0,\pi] \\ \varphi\in[0,2\pi] \end{array}$$$

Calculem els vectors derivades i el seu producte vectorial:

$$$ \left. \begin{array}{l} r_\theta = (a\cos\theta\cos\varphi,b\sin\varphi\cos\theta,-c\sin\varphi) \\ r_\varphi=(-a\sin\theta\sin\varphi,b\sin\theta\cos\varphi,0) \end{array} \right\} \Rightarrow$$$

$$$\begin{array}{rl} \Rightarrow \ r_\theta \times r_\varphi =& \begin{vmatrix} i & j & k \\ a\cos\theta\cos\varphi & b\sin\varphi\cos\theta & -c\sin\varphi\\ -a\sin\theta\sin\varphi & b\sin\theta\cos\varphi & 0 \end{vmatrix} \\ =& \big( b\cdot c\cdot\sin^2\theta\cos\varphi, a\cdot c\cdot\sin^2\theta\sin\varphi, a\cdot b\cdot \sin\theta\cos\theta\big) \end{array}$$$

Prenent com a camp vectorial $$F(x,y,z)=(0,0,z)$$, tenim:

$$$ \begin{array}{rl} \text{Vol}(E) =& \iiint_E 1 \ dx \ dy \ dz= \iiint_E \text{div}(0,0,z) \ dx \ dy \ dz = \int_S (0,0,z) \ d\vec{S} \\ =& \int_0^{\pi} \int_0^{2\pi} (0,0,c\cos\theta)\cdot \big( b c \sin^2\theta\cos\varphi, a c \sin^2\theta\sin\varphi, a b \sin\theta\cos\theta\big) \ d\varphi \ d\theta \\ =& \int_0^{\pi} \int_0^{2\pi} c\ \cos\theta\ a\ b\ \sin\theta\cos\theta \ d\varphi \ d\theta = abc \int_0^{\pi} \cos^2\theta \sin\theta \Big( \int_0^{2\pi} \ d\varphi \Big)\ d\theta \\ =& abc 2\pi \int_0^{\pi} \cos^2\theta \sin\theta \ d\theta = 2\pi a b c \Big[\dfrac{-\cos^3\theta}{3}\Big]_0^\pi =\dfrac{4}{3}\pi abc \end{array}$$$

Solució:

El volum de l'el·lipsoide és $$\text{Vol}(E)=\dfrac{4}{3}\pi abc$$

Amagar desenvolupament i solució
Veure teoria